HISTORIA SZKOŁY
Historia naszej szkoły rozpoczyna się w 1920r., kiedy to ksiądz Dąbrowski i obywatel Stasiewicz założyli w Zamościu Szkołę Rzemieślniczo – Przemysłową im. Tadeusza Kościuszki. W pierwszych latach istnienia posiadała ona kilka świetnie rozwijających się działów: stolarski, tapicerski, rzeźbiarski, rymarski, galanterii w skórze i krawiecki. W 1932r. dla rozszerzenia działu stolarskiego i tapicerskiego inne działy zlikwidowano. W takim stanie szkoła przetrwała do dnia 20 czerwca 1940r., kiedy to okupanci niemieccy zabronili nauczania i zamknęli szkołę. Pozostały tylko czynne warsztaty, które po skonfiskowaniu maszyn i urządzeń zostały skazane na obróbkę ręczną.
Po wyzwoleniu, z inicjatywy nauczyciela Stanisława Kawy, Władysława Węgrzyna, Bronisława Sobonia i Stanisława Wiktorowicza 15 sierpnia 1944 roku działalność szkoły reaktywowano pod nazwą Gimnazjum Mechanicznego im. Tadeusza Kościuszki. Na siedzibę obrano kompleks budynków zwanych „Bauhof” wybudowanych przez Niemców przy ul. Szczebrzeskiej 59/61. Pierwszym dyrektorem szkoły został Stanisław Kawa. Do szkoły przyjmowano chłopców w przedziale wiekowym 14 do 18 lat na podstawie świadectwa szóstej klasy i zdania egzaminu. Całkowity kurs nauki obejmował cztery lata i podzielony był na cztery okresy roczne. W październiku Armia Radziecka zajęła budynki szkolne. W związku z tym siedziba szkoły zmieniała się kilkakrotnie. Od października 1944r. do lutego 1945r. mieściła się w budynku Publicznej Szkoły Powszechnej Nr 1, do końca roku szkolnego 1944/1945 w budynku Państwowego Gimnazjum Żeńskiego, następnie do 31 października 1945r. w Państwowym Liceum Pedagogicznym. Po interwencji marszałka Michała Żymierskiego w listopadzie 1945r. budynki wróciły pod zarząd szkoły. Rok szkolny 1945/1946 rozpoczął się z opóźnieniem, ale we własnych budynkach.
1 września 1946 roku prywatna dotąd szkoła została upaństwowiona i otrzymała nową nazwę: Państwowa Szkoła Przemysłowa. 24 września 1946 roku Kuratorium zatwierdziło ostatecznie upaństwowienie szkoły. Z końcem roku szkolnego 1945/1946 ustąpił ze stanowiska dyrektora Stanisław Kawa, a na jego miejsce Kuratorium Okręgu Szkolnego Lubelskiego powołało Mariana Bazylko.
Zarządzeniem Ministra Oświaty z dnia 24 września 1946r. utworzono Państwową Szkołę Przemysłową w Zamościu, która obejmowała Gimnazjum Mechaniczne, Gimnazjum Elektryczne i Gimnazjum Stolarskie. W sierpniu 1947 roku szkole przyznano nowe budynki, które zostały poświęcone 24 maja 1947r. 25 stycznia 1947r. odbyła się pierwsza studniówka. Dnia 1 września 1948r. za zgodą Kuratorium zostało utworzone 3 letnie Liceum Mechaniczne, Elektryczne i Drzewne na podbudowie Gimnazjum. Na miejsce dotychczasowego Mariana Bazylko, który zrezygnował ze stanowiska dyrektora Kuratorium mianowało Stefana Litwina.
1 września 1949 r. szkoła, jak wszystkie inne szkoły zawodowe, została przeniesiona pod zarząd Centralnego Urzędu Szkolnictwa Zawodowego w Warszawie. W 1951r. nastąpiła zmiana nazwy szkoły na Technikum Mechaniczno – Elektryczne z wydziałami: mechanicznym i elektrycznym. Nowym dyrektorem szkoły została Halina Podobińska. Jednocześnie zlikwidowano Liceum na podbudowie Gimnazjum. W 1952r. siedzibę szkoły przeniesiono do budynku dawnej Akademii Zamojskiej przy ul. Akademickiej 6.
Na podstawie ustawy z dnia 10 września 1956r. o przejęciu szkolnictwa zawodowego przez Ministra Oświaty szkoła wróciła pod nadzór Ministerstwa Oświaty i Kuratorium Okręgu Szkolnego w Lublinie. Uchwała Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 1957r. przedłużała okres nauczania w technikach z czterech na pięć lat oraz w zasadniczej szkole zawodowej z dwóch na trzy lata.
W 1959r. nastąpiła zmiana nazwy szkoły na Technikum Elektryczne. W 1960r. szkolne warsztaty zostały przeniesione do wybudowanego budynku przy ul. Akademickiej 8. W 1975r. nastąpiła kolejna zmiana nazwy szkoły na Zespół Szkół Zawodowych Nr 3. W kwietniu 1980r. zmianie uległa nazwa szkoły na Zespół Szkół Elektrycznych. 7 maja 1985r. Zespół Szkół Elektrycznych otrzymał imię generała Sylwestra Kaliskiego.
Poprawa warunków lokalowych nastąpiła dopiero w 1995, kiedy to szkoła przeniosła się do nowego budynku przy ul. Jana Zamoyskiego 62 gdzie obecnie mieści się jej siedziba. Kolejne lata to dalsza rozbudowa szkoły oraz pozyskiwanie nowych pomieszczeń na sale lekcyjne, gabinety, wyposażenie w nowy sprzęt, pomoce oraz wyposażenie pracowni fizycznej, chemicznej, biologicznej, informatycznej z dostępem do internetu, wzbogacenie zasobów bibliotecznych i powstanie Multimedialnego Centrum Informacyjnego z dostępem do internetu.
Bardzo dobre warunki lokalowe oraz szerokie możliwości rozwoju fizycznego uzyskała młodzież w 1996r., kiedy to 12 listopada przekazano do użytku wybudowaną dużą i małą salę gimnastyczną wraz z wyposażeniem oraz salę do tenisa stołowego, siłownię, salę do gimnastyki korekcyjnej, boisko przyszkolne.
Z dniem 31 grudnia 1999r. zlikwidowane zostały warsztaty szkolne, a majątek przejęło Centrum Kształcenia Praktycznego.
Od dnia 1 września 2002r. zmieniona została nazwa szkoły na Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 3.
Znamienna data w historii szkoły to 27 września 2006 r., kiedy nastąpiło uroczyste nadanie szkole nowego imienia Armii Krajowej i ustanowienie sztandaru.
Opracowano na podstawie wstępu do Inwentarza Zespołu Szkół Mechanicznych oraz Zbiorów Archiwum Państwowego w Zamościu.
Materiały do niniejszego opracowania udostępnił również absolwent Państwowej Szkoły Przemysłowej pan Jan Płaza.
Dziękujemy!
Ewa Bakun